Κουρδιστάν : Η πρώτη αναφορά της λέξης Κουρδιστάν είναι του 12ου αιώνα. Η Ελληνική Ιστοριογραφία μας πληροφορεί ότι από το 2.000 π.χ. οι Κούρδοι ζούσαν στα οροπέδια Κούντι, μεταξύ της Τιγρίδας και της λίμνης Ούρμια και στο υψίπεδο Καρδούχα. Κατά την προϊστορική περίοδο ίδρυσαν τα κράτη Μιτανί και Κασίτ, τα οποία αργότερα αποτέλεσαν το κράτος των Μήδων. Οι ίδιοι οι Κούρδοι θεωρούν τους Μήδους ως προγόνους τους. Μετά την κατάλυση του Μηδικού κράτους πέρασαν στην αυτοκρατορία των Περσών.
Η ορεινή χώρα του Κουρδιστάν περιλαμβάνεται, σήμερα, μεταξύ Τουρκίας, Συρίας και Ιράκ. Καλύπτει, περίπου, έκταση 500.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων. "Προς τα δυτικά εκτείνεται ως το Σίβας και Μαράς της Τουρκίας, όπως και ως το Αλέπο στα βόρεια της Συρίας, στο βορρά ως το Ερζιντζάν και το Κάρς της Τουρκίας, στα ανατολικά ως τη λίμνη Ούρμια του Ιράν και στα νότια ως το Χανακίν του Ιράκ και ως το νότιο τμήμα της οροσειράς Ζάγρος".
Ο αρχαίος πολιτισμός
Στα βόρεια τμήματα, τα οποία αποτελούν την Αρζανηνή, την Ιντιληνή, την Ανζιτηνή, την Ζαβδικηνή και την Μοξουηνή των αρχαίων, υπάρχουν και σήμερα ερείπια των πόλεων Αρξηνής, Μαρτυρουπόλεως (Μιαφαρικίν), των Σισαυρόνων της Ρωμαϊκής και Βυζαντινής περιόδου. Σώζονται επίσης τα ερείπια της πόλης Δουνισίρ, που πιστεύεται ότι είναι τα Τιγρανόκερτα, μια από τις αρχαίες πρωτεύουσες της Αρμενίας.
Η κουρδική γλώσσα
Κουρδικά είναι η γλώσσα που μιλάνε οι Κούρδοι. Η γλώσσα αυτή μιλιέται σε μια έκταση 50.000 τ.μ. που γεωγραφικά επεκτείνεται στα Ανατολικά από τον Περσικό κόλπο έως την Κασπία Θάλασσα, στο Βορρά από τα σύνορα της Αρμενίας στη γραμμή Ερζερούμ, Σίβας-Μάρας, Αφρίν, στο Νότο στη γραμμή, Αφρίν, Μουσούλη, Περσικού κόλπου. Η γλώσσα μιλιέται επίσης στις περιοχές όπου έχουν εξοριστεί οι Κούρδοι.
Σήμερα στα Κουρδικά χρησιμοποιούνται τρία αλφάβητα. Οι Κούρδοι που ζούσαν στις πρώην δημοκρατίες της Σοβιετικής Ένωσης χρησιμοποιούσαν το Κυριλικό αλφάβητο. Το Ανατολικό Κουρδιστάν (τμήμα του Ιράν) και το Νότιο Κουρδιστάν (τμήμα του Ιράκ) χρησιμοποιούν το Αραβικό αλφάβητο. Το Βόρειο Κουρδιστάν ( το Τουρκικό τμήμα) και το Νοτιοανατολικό (τμήμα της Συρίας) χρησιμοποιούν το Λατινικό αλφάβητο.
Ο Κουρδικός λαός διατηρεί αρχαιότατα έθιμα. Η σύνδεση με τις ρίζες και την παράδοσή του κράτησε ζωντανή τη συνείδηση της εθνότητας και της ιστορίας τους. Οι Κούρδοι έχουν αναπτυγμένο το ποιητικό αισθητήριο και πλούσια ποιητική παραγωγή. Στα νεώτερα χρόνια η κουρδική ποίηση καταγράφηκε δια της αραβικής γραφής, η οποία προσαρμόζεται πολύ καλά στην προφορά της κουρδικής γλώσσας. Πολλά έργα της κουρδικής λαϊκής ποίησης μεταγλωττίστηκαν στην Περσική.
Πρώτοι οι Καθολικοί Δομινικανοί μοναχοί συγκέντρωσαν τα στοιχεία της Κουρδικής γλώσσας, όταν εγκαταστάθηκαν στο Κουρδιστάν στα 1960. Στα 1787 Δομινικανός μοναχός εξέδωσε γραμματική και λεξικό της Κουρδικής γλώσσας, με λατινικούς χαρακτήρες. Στα 1857 τυπώθηκε στην Κωνσταντινούπολη, με αραβικούς χαρακτήρες μετάφραση της Καινής Διαθήκης. Στα 1872 ο Άγγλος ιεραπόστολος Σαμουέλ Ρεν (Samuel Rhen) εξέδωσε Γραμματική και λεξικό της ομιλούμενης κουρδικής διαλέκτου στην περιοχή του Χάκκιαρι. Στα 1879 εξεδόθη στην Πετρούπολη γαλλοκουρδικό λεξικό από τον Τζάχα (Jaha), ο οποίος χρημάτισε πρόξενος της Ρωσίας στο Ερζερούμ. Ο Φερντινάντ Τζουστί (Ferdinand Justi) συμπλήρωσε το έργο αυτό με πλούσια συλλογή κουρδικών παραμυθιών και τραγουδιών που συγκεντρώθηκαν στην Ασσυρία. Διαμαρτυρόμενοι ιεραπόστολοι μετέφρασαν και εξέδωσαν το Ευαγγέλιο στην κουρδική γλώσσα, με Αρμενικούς χαρακτήρες.
Αξιόλογη είναι και η λαογραφία του κουρδικού λαού : Διηγήματα, παραδόσεις, παραμύθια, άσματα (ιδίως ηρωικά και επικά), τα οποία εξακολουθούν να βρίσκονται στο στόμα του λαού.
Οι Κούρδοι λατρεύουν την μουσική. Τα τραγούδια τους διαφέρουν από τα υπόλοιπα Ανατολικά. Είναι παράδοξα και άγρια. Τα αισθήματα εκφράζονται με κραυγές και απότομες εναλλαγές οξέων και χαμηλών φθόγγων. Η θεματογραφία τους κινείται σε περιπέτειες, μεγάλες ληστοπραξίες, απαγωγές ωραίων παρθένων, έρωτες κ. ά. Οι τραγουδιστές, συνεχίζοντας μιαν αρχαιότατη παράδοση, στιχουργούν συχνά εκ του προχείρου, αυτοσχεδιάζοντας πάνω σε γνωστά θέματα.
Λογοτεχνία - Ποίηση
Πλουσιότατη είναι η λογοτεχνική παραγωγή των Κούρδων, αν και δεν έχει ακόμα μελετηθεί σε βάθος. Η λογοτεχνική παραγωγή των Κούρδων, αν και δεν έχει ακόμα μελετηθεί σε βάθος. Η λογοτεχνία των Κούρδων από τον 11ο έως τον 18ο αιώνα γράφτηκε στη διάλεχτο Κουρμαντζί. Μέχρι σήμερα δεν έχουν εξακριβωθεί οι ακριβείς χρονολογίες των έργων των ποιητών της εποχής αυτής.
Η Κουρδική λογοτεχνία αντλεί τα θέματα της από τη λαϊκή δημιουργία.
Από τους πολλούς Κούρδους ποιητές αναφέρουμε πιο κάτω τους σημαντικότερους :
Αλί Χαρίρι : Από τους παλαιότερους (11ος αιώνας). Έγραψε λυρικούς στίχους, σε ζωντανή λαϊκή γλώσσα. Τα πιο γνωστά έργα του είναι : "Οι γιοι της πατρίδας", "Πραγματική ζωή" κ.α.
Μελάε Ντζιζρί (12ος αιώνας) : Έγραψε το πολύ γνωστό ποίημα "Πωλητής Κανίστων". Είναι το μοναδικό που σώθηκε από τα έργα του 15ου αιώνα, με τα οποία η κουρδική λογοτεχνία στράφηκε σε θέματα παρμένα από την ζωή στις πόλεις.
Φακί Τεϊράν (14ος ή 16ος αιώνας) : Λαϊκός, λυρικός ποιητής-τραγουδιστής και φιλόσοφος, θρυλικός στο Κουρδιστάν. Το ποίημα του "Φάκιε Τέιρα" συμπλήρωσαν με στίχους άλλοι νεώτεροι ποιητές, που γοητεύθηκαν από την ποίηση του.
Σελίμ Σλεμάν (16ος αιώνας) : Έδωσε τη γνήσια κουρδική παραλλαγή του ποιήματος "Γιουσούφ και Ζουλιχά".
Αχμέντε Χάνι (17ος αιώνας) : Με το όνομα του συνδέεται η εμφάνιση του ρεύματος του ρεαλισμού και των διαφωτιστικών ιδεών. Έγραψε το ποίημα "Μεν και Ζιν" και το ποιητικό αραβοκουρδικό λεξικό "Νοουμπάρ".
Η κουρδική λαϊκή ποίηση γνώρισε την μεγαλύτερη δόξα της στο λαϊκό ποίημα "Το φρούριο Ντιμ-Ντιμ". Πρόκειται για ένα αριστούργημα, που αφηγείται τους αγώνες του λαού για την Ανεξαρτησία.
Το Συνέδριο του Βερολίνου το 1878 επέτρεπε στους Κούρδους να αποκτούν την Ρωσική υπηκοότητα. Οι Κούρδοι που την απέκτησαν κυκλοφόρησαν διάφορα φιλολογικά έργα. Στην Αρμενία εξέδωσαν την εφημερίδα "Ρία-Σάζα". Αργότερα είχαν πολλά ραδιοφωνικά προγράμματα.
Στις αρχές του 17ου αιώνα δημιουργείται στο Ιρανικό Κουρδιστάν και άλλο λογοτεχνικό κέντρο, που συγκέντρωσε τους ποιητές που χρησιμοποιούσαν την διάλεκτο γκουρανί. Μερικοί από αυτούς είναι οι Σεϊχ Αχμέντ, Ταχτί, Μουσταφά Μπεσαρανί, Μελά Ταχίρ, Αβρομανί, Μουχαμέτ, Κουλί Σλεμάν.
Η νεώτερη κουρδική λογοτεχνία αρχίζει από τις δεκαετίες του 1920-30, και συνδέεται πια με τους απελευθερωτικούς αγώνες των Κούρδων. Εθνικού και απελευθερωτικού περιεχομένου στίχους βρίσκουμε σε Κούρδους ποιητές, όπως τους : Αχμέντ Μουχτάρ-Μπεκ (1897-1935), Ταχίρ-Μπεκ (1875-1917), Ζιβέρ(1875-1948), Πιρέ Μέρντα (1867-1950), Φαϊκά Μπεκασά (1905-1948).
Αρχιτεκτονική - Διακοσμητική
Σώζονται και διάφορα θρησκευτικά μνημεία των Κούρδων. Τέτοια μνημεία βρίσκονται στο χωριό Λαλές (12ος αιώνας), κοντά στη Μοσούλη κ.α. Ενδιαφέροντα είναι και μερικά επιτάφια μνημεία των Κούρδων, πάνω στα οποία στέκουν μορφές αλόγων, προβάτων, λιονταριών κλπ.
Οι χειροτεχνίες των Κούρδων είναι αρκετά αναπτυγμένες. Πρόκειται για διάφορα είδη λαϊκής διακοσμητικής εφαρμοσμένης τέχνης όπως ταπητουργία, αγγειοπλαστική, κοσμηματοποιία, χαλκογραφία, ξυλογλυπτική και λιθογραφία. Τα Κουρδικά χαλιά είναι φημισμένα και ωραιότατα. Χαρακτηρίζονται από τέλεια ύφανση, λαμπερά χρώματα, γεωμετρικά σχήματα που συνδυάζονται με φυτικά και άλλα μοτίβα.
Μερικά εθνικά χαρακτηριστικά
Στην αρχαία εποχή το Κουρδιστάν υπήρξε τμήμα άλλων κρατών Μήδων, Περσών, Ασσυρίων, Ελλήνων, Ρωμαίων, Μογγόλων, Αράβων, Τούρκων. Η χρόνια δουλεία διαμόρφωσε και την εθνική τους φυσιογνωμία. Πάντα έδειχναν ανυπακοή στους κατακτητές. Ουδέποτε απέβαλαν το αντιστασιακό πνεύμα και τον πόθο της ανεξαρτησίας. Στάθηκαν πάντα λαός πολεμικός και γενναίος, υπερήφανος για την "προγονικήν εύκλειαν" και το ιστορικό παρελθόν τους.
Για τους Κούρδους νόμος είναι το έθιμο. Η φιλοξενία και η περίθαλψη ασθενών θεωρούνται ιερά έθιμα.
Το έγκλημα του εκτουρκισμού
Η προσπάθεια του Τουρκικού κράτους να εκτουρκίσει τις διάφορες εθνότητες, που άρχισε από τους Νεότουρκους (1909) και κορυφώθηκε με τον Κεμάλ Ατατούρκ, απέτυχε παταγωδώς. Η Κουρδική επανάσταση σηματοδοτεί το οριστικό τέλος του Παντουρκισμού και την αφύπνιση των εθνοτήτων της Μικράς Ασίας. Η εκδίκηση της Ιστορίας έθεσε ήδη σε λειτουργία το σύστημα της αντίστροφης μέτρησης για την γηραιά και κατερχόμενη Οθωμανική αυτοκρατορία. Η νίκη και η αυτοδιάθεση του Κουρδικού λαού αποφασίζεται καθημερινά στα πεδία των μαχών, από τα νικηφόρα όπλα των ηρώων του Κουρδιστάν.
Δομές της κουρδικής κοινωνίας
1) ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Μία ανεξάρτητη οικονομία μπορεί να αναπτυχθεί μόνο κάτω από συνθήκες που αποκλείουν την επέμβαση του ιμπεριαλισμού και εξασφαλίζουν την πολιτική ενότητα στο εσωτερικό. Τέτοιες συνθήκες δεν υπήρξαν στο Κουρδιστάν εδώ και εκατοντάδες χρόνια. Η διεθνής θέση, η ιστορία και το πολιτικό περιεχόμενο του Κουρδιστάν και η κατευθυνόμενη από το ξένο κεφάλαιο οικονομία του έχουν τις παρακάτω ιδιότητες :
α) Το μέγιστο τμήμα της παραγόμενης υπεραξίας κάτω από τις συνθήκες του ανεπτυγμένου καπιταλισμού το ιδιοποιείται η Τουρκική αστική τάξη. Παρά την ελάχιστη ιδιωτική επιχειρηματική δραστηριότητα, η κρατική διοίκηση οργανώνει στο Κουρδιστάν ένα οικονομικό σύστημα το οποίο ληστεύει τα πλούσια ορυκτά της χώρας. Το κρατικό μονοπώλιο κατέχει όλες τις επιχειρήσεις, πετρελαιοπηγές, ποταμούς, εδαφικές εκτάσεις, τράπεζες, την επιχείρηση ηλεκτρισμού. Όλα είναι ιδρύματα, του αποικιοκρατικού Τουρκικού κράτους, που κατευθύνουν την οικονομία του Κουρδιστάν και δεν αφήνουν κανένα μερίδιο στο λαό αυτής της χώρας. Τα διεθνή μονοπώλια συμμετέχουν σε αυτές τις επιχειρήσεις και μόνο οι Κούρδοι δεν συμμετέχουν με κανένα τρόπο.
β) Στο Κουρδιστάν επιχειρείται η ανάπτυξη ενός αεροπορικού, οδικού και σιδηροδρομικού δικτύου, που δεν υπάρχει σε άλλες περιοχές, για την καλύτερη εξυπηρέτηση της οικονομικής εκμετάλλευσης που οικοδόμησε η Τουρκική αστική τάξη. Αντί να δημιουργηθεί ένα δίκτυο για το σύνολο του Κουρδιστάν, δημιουργήθηκε ένα δίκτυο που εξυπηρετεί την εξάρτηση του από την Τουρκία και στοχεύει στην εκμετάλλευση της υπεραξίας της χώρας, τη φτηνή εργατική δύναμη και τις ευρείες δυνατότητες του εμπορίου. Στο ίδιο δίκτυο προβλέπεται η ανάπτυξη της στρατιωτικής, πολιτικής και οικονομικής ενότητας.
γ) Κυριαρχία της Τουρκικής οικονομικής τάξης. Το νόμισμα είναι Τουρκικό, οι τράπεζες και η φορολογική εξουσία είναι πλήρως στα χέρια της Τουρκικής αστικής τάξης.
δ) Όλο το εξωτερικό εμπόριο και το μέγιστο μέρος του εσωτερικού εμπορίου στο Κουρδιστάν βρίσκεται επίσης στα χέρια της Τουρκικής αστικής τάξης. Γι' αυτό το λόγο δεν μπόρεσε να αναπτυχθεί εμπορική αστική τάξη στο Κουρδιστάν.
ε) Σε περιοχές που δεν έφτανε η Τουρκική αστική τάξη αναπτύσσεται ο εμπορικός καπιταλισμός των Κούρδων. Αυτές οι περιοχές για λόγους οικονομικούς, πολιτικούς και πολιτιστικούς δεν κατασχέθηκαν από το Τουρκικό κράτος γιατί δεν περίμενε κάποιο όφελος. Το εθνικό εμπορικό κεφάλαιο από τη γέννηση του ακόμη, στους τομείς των εξαγωγών, των οικοδομών και του εσωτερικού εμπορίου δέχθηκε την πίεση του αποικιοκρατικού αλλά και του Κουρδικού καπιταλισμού. Ο Κουρδικός καπιταλισμός είναι εξαρτημένος από τον Τουρκικό καπιταλισμό και παίρνει μέρος στο διεθνή καπιταλισμό μόνο μέσω της σύνταξης του με τον Τουρκικό, ο οποίος διεξάγει τις εισαγωγές και εξαγωγές κατά τις ανάγκες του.
στ) Στην αγροτική οικονομία η φεουδαρχική και καπιταλιστική εκμετάλλευση συνδέονται μεταξύ τους και ασκούνται από μία κοινή δύναμη. Η μετατροπή του φεουδάρχη μεγαλοκτηματία σε καπιταλιστή μεγαλοκτηματία δημιουργεί στον αγροτικό καπιταλισμό κάποια εθνικά στοιχεία. Τα γεωργικά κτήματα του Κουρδιστάν, τα οποία για λόγους ιστορικούς και πολιτικούς δεν βρίσκονται στα χέρια των Τουρκικών κυρίαρχων τάξεων, καλλιεργούνται κυρίως από τους Κούρδους μεγαλοκτηματίες. Η διαίρεση μεγάλων αγροτικών περιοχών και συνένωση μικρών κτημάτων οδηγούν στα μεσαίου μεγέθους κτήματα, που ανοίγουν τις πόρτες στον καπιταλισμό και βρίσκονται πλησιέστερα στον εθνικό καπιταλισμό. Η διάλυση της φεουδαρχικής οικονομίας με τη μορφή της καπιταλιστικοποίησης των Κούρδων φεουδαρχών-μεγαλοκτηματιών σε συνεργασία με τον Τουρκικό καπιταλισμό και κάτω από την κυριαρχία του δεν σημαίνει την οριστική διάλυση αυτού του οικονομικού συστήματος.
ζ) Φυσικό επακόλουθο του αποικιοκρατικού καπιταλισμού είναι η απελευθέρωση εργατικής δύναμης, που δεν βρίσκει απασχόληση στις αγροτικές περιοχές. Λόγω του ότι δεν προσφέρει δυνατότητες εργασίας αναγκάζει την εργατική δύναμη να μεταναστεύσει και δημιουργεί τα μέγιστα μειονεκτήματα στην αγορά εργασίας. Με μαζική μετανάστευση στην Τουρκία και στην Ευρώπη, είναι έτοιμη να προσφέρει τις υπηρεσίες της κάτω από τις πιο κακές και δύσκολες συνθήκες και με χαμηλό ημερομίσθιο. Η κατάσταση της πιο πλούσιας πηγής πλούτου του Κουρδιστάν, της εργατικής δύναμης του ανθρώπου είναι η κύρια αιτία της φτώχειας και της προσωπικής καθυστέρησης.
η) Η αγορά του Κουρδιστάν που κυριαρχείται από το Τουρκικό καπιταλισμό και την αγορά του κυρίαρχου έθνους κάνει αδύνατη τη δημιουργία κεφαλαίου στο Κουρδιστάν. Οι αξίες που από τη μία κατάσχονται από το κρατικό μονοπώλιο και από την άλλη δημιουργούνται από τους αγροκαπιταλιστές, ρέουν συνεχώς στην Τουρκία, μετατρέπονται εκεί σε κεφάλαιο και επενδύονται. Η εξουσία της Τουρκικής αστικής τάξης στους τομείς της βιομηχανίας, του χρήματος και του εμπορίου εμποδίζει την παραμονή των πρώτων υλών και της εργατικής δύναμης και του κεφαλαίου στην Τουρκία. Όλα τα προβλήματα στο Κουρδιστάν προέρχονται από την παραπάνω πραγματικότητα.
2) ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΔΟΜΕΣ
Η ανάπτυξη της αποικιοκρατίας στο οικονομικό πεδίο προκάλεσε μία μεγάλη αλλαγή στον εθνικό χαρακτήρα και τη διάρθρωση των τάξεων του Κουρδιστάν. Η διάρθρωση που είχε διαμορφωθεί από την πλευρά των φεουδαρχών, αρχηγών φυλών και των σκλάβων τους, των χωρικών είναι σήμερα διαλυμένη. Η απελευθέρωση εργατικής δύναμης που δεν έβρισκε απασχόληση στην αγροτική γη, προκάλεσε την προλεταριοποίηση των χωρικών. Οι φεουδάρχες και οι αρχηγοί φυλών εξελίχθηκαν σε καπιταλιστές της γης και σε αστούς. Οι νέοι μέσα από τα "ινστιτούτα παιδαγωγικής" αφομοιώθηκαν και τους πιο επιτυχημένους από αυτούς τους εκμεταλλεύονται οι κρατικές υπηρεσίες. Οι ιδιότητες αυτής της νέας κοινωνικής διάρθρωσης που προέκυψε στη βάση των αλλαγών στην κοινωνία από το ξένο κεφάλαιο μπορούν να καταταγούν στις παρακάτω κατηγορίες :
α) Το μοντέλο της αποικιοκρατικής τουρκικής αστικής τάξης στο Κουρδιστάν. Η Τουρκική αστική τάξη συμπεριφέρεται σαν μία ντόπια τάξη διότι θεωρεί το Κουρδιστάν όχι μόνο σαν χώρα αποικισμού αλλά και σαν εθνική περιοχή ανάπτυξης. Αυτή η τάξη που συντίθεται από τους Τούρκους αρχηγούς φυλών που εγκαταστάθηκαν στο Κουρδιστάν την εποχή των Οσμανλήδων, από τις εκτουρκισθείσες την εποχή της Δημοκρατίας μειονοτικές εθνότητες, από τους κυριότερους εκπροσώπους του αποικιοκρατικού συστήματος και από τους εκτουρκισθέντες εθνοπροδότες Κούρδους που οδηγούνται από τα προσωπικά τους συμφέροντα, είναι η κυριότερη κοινωνική βάση της Τουρκικής αστικής τάξης στο Κουρδιστάν. Αυτή η τάξη παίζει τον κύριο ρόλο στη διαπίστωση του Τουρκικού αποικισμού και την άρνηση της πραγματικότητας του Κουρδιστάν.
β) Η φεουδαρχική τάξη. Αυτή η τάξη βρίσκεται σε αστική σχέση με τον Τουρκικό καπιταλισμό και αποτελείται από τους καπιταλιστές ιδιοκτήτες γης, που εκφράζουν τη φεουδαρχική εκμετάλλευση, από τους επιχειρηματίες και τους αντιπροσώπους πρακτορείων. Αυτοί είναι πιστοί σύμμαχοι του Τουρκικού αποικιοκρατισμού και δεν ενδιαφέρονται για την ανεξαρτησία και την εκβιομηχάνιση της χώρας. Θεωρεί το κράτος σαν εκπρόσωπο των συμφερόντων της και δεν προβάλλει την παραμικρή πολιτική απαίτηση.
γ) Οι μικροαστοί των πόλεων. Μετά την ανάπτυξη του αποικιοκρατισμού στο οικονομικό πεδίο παρατηρήθηκε μία μετακίνηση των ανθρώπων προς τις πόλεις. Στις πόλεις που δεν δημιουργήθηκαν στη βάση της εκβιομηχάνισης αλλά με τη διαρκή αύξηση των κατοίκων αναπτύχθηκε ένα μικρό στρώμα αστών που αποτελείται από ράφτες, κομμωτές, καταστήματα τροφίμων, μικρές μεταφορές, γιατροί, δικηγόροι και δημόσιοι υπάλληλοι. Σε περιόδους καταπίεσης και από τα φόβο απώλειας της εργασίας τους αυτοί οι εκπρόσωποι είναι πλήρως υπηρέτες του συστήματος. Παρόλα αυτά σε αυτό το στρώμα μπορεί να ανήκουν άνθρωποι με μεγάλο πατριωτισμό.
δ) Οι χωρικοί. Οι χωρικοί είναι η βάση του Κουρδικού έθνους, αποτελούν το μεγαλύτερο τμήμα του πληθυσμού και έζησαν καταπιεσμένοι όλο το διάστημα της ιστορίας. Το μεγαλύτερο τμήμα των χωρικών αποτελείται από φτωχούς χωρικούς οι οποίοι δεν μπορούν να έχουν όφελος από τα εισοδήματά των αγροτικών τους προϊόντων, διότι είναι υποχρεωμένοι να παραδώσουν την παραγωγή τους σε χαμηλές τιμές στους μεσάζοντες. Σαν συνέπεια οι χωρικοί ζουν μέσα στην αθλιότητα και τη φτώχεια. Η παρεμπόδιση της ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων στο Κουρδιστάν από την αποικιοκρατική και φεουδαρχική καταπίεση είναι ο λόγος που η τάξη των χωρικών δεν μπορεί να αναπτυχθεί.
ε) Η εργατική τάξη. Παράλληλα με την ανάπτυξη του Τουρκικού καπιταλισμού στο Κουρδιστάν άρχισε η ανάπτυξη του Κουρδικού προλεταριάτου. Το Κουρδικό προλεταριάτο δεν προέκυψε από μία σύγκρουση με την Κουρδική αστική τάξη, αλλά δημιουργήθηκε από την παρουσία των Τουρκικών κρατικών επιχειρήσεων στο Κουρδιστάν. Λόγω της έλλειψης εργασίας το ελεύθερο εργατικό δυναμικό, μεταναστεύει σε εσωτερικό και εξωτερικό, υπηρετεί στις μητροπόλεις του ξένου καπιταλισμού σαν φτηνή εργατική δύναμη κάτω από πολύ κακές συνθήκες και με χαμηλό ημερομίσθιο. Το προλεταριάτο του Κουρδιστάν είναι πάρα τις δύσκολες περιστάσεις η πιο επαναστατική τάξη της κοινωνίας του Κουρδιστάν.
στ) Η διανόηση και η νεολαία. Στο σημερινό Κουρδιστάν ανεβαίνει η επιρροή μιας σύγχρονης διαστρωμάτωσης, της διανόησης και της νεολαίας. Η εθνική σύνδεση και η ταξική συνείδηση αυτού του στρώματος που ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια διαπαιδαγωγείται στο πνεύμα του γρήγορα αναπτυσσόμενου Τουρκικού αποικιοκρατισμού χαρακτηρίζεται από αστάθεια και αναποφασιστικότητα. Η Τουρκική αστική τάξη κάνει έντονες προσπάθειες να την αφομοιώσει με το Τουρκικό έθνος και να την χρησιμοποιήσει για τα δικά της ταξικά συμφέροντα. Η νεολαία που κατάγεται από μεσαίες και φτωχές τάξεις και η διανόηση είναι σε θέση να δουν πιο αντικειμενικά την κατάσταση.
Ξέρουν καλά ότι η φεουδαρχική εξουσία πάνω στη χώρα και τον λαό τους αποτελεί εμπόδιο για τη δική τους ανάπτυξη. Έτσι αλλάζουν τη στάση τους απέναντι στη χώρα τους και το λαό τους διότι δεν βλέπουν δυνατότητα απελευθέρωσης τους μέσα από το κυρίαρχο έθνος. Αυτή η αλλαγή της στάσης τους προκαλεί μια ανάπτυξη του πατριωτισμού. Στις δυσμενείς συνθήκες του Κουρδιστάν το πατριωτικό κίνημα της διανόηση και της νεολαίας, που βρίσκονται στην αρχική του φάση, έχει μπροστά του πολλά καθήκοντα. Η θέση του πατριωτικού κινήματος της διανόησης και της νεολαίας στον εθνικό απελευθερωτικό αγώνα είναι πολύ σημαντική.
